22 Januari 2018. Het was nog vroeg toen ik me door het duistere Kathmandu begaf. Ik passeerde de indrukwekkende Bouddha Stupa. Rondom, in wijzerzin, prevelende monniken en nonnen. Ik was op weg naar de bushalte.

Zeven na zeven, ik krijg een warme kop koffie. Ik zit in het Huis van de Verenigde Naties. Ik ben te vroeg, correctie, veel te vroeg. Om kwart voor acht heb ik een afspraak met de Italiaanse Vittorio Piovesan, Bouwspecialist bij UNICEF Nepal.

Wat later zitten we in een jeep van de VN, Vittorio voorin naast de chauffeur, Uddhab, een Coördinator-Ingenieur uit Nepal die eveneens voor UNICEF werkt en ik achterin. Enkel vierwielaandrijving kan je over de slechte wegen naar onze bestemming Dalchoki brengen, een dorp een kleine dertig kilometer ten zuiden van Nepal’s hoofdstad Kathmandu. Het is het dichtsbijzijnde UNICEF-project. We gaan er een medische hulppost bezoeken, een hulppost die reeds opgeleverd is maar waar de zonnepanelen pas nadien geplaatst werden. Vittorio en Uddhab hebben er een afspraak met de Chinese firma die de panelen leverde.

In Nepal is de aardbeving van 2015 (met de eerste aardschok in april en een tweede in mei) nog overal te voelen en te zien. Wegen zijn vaak nog niet hersteld, ziekenhuizen of scholen nog niet opnieuw opgetrokken, dorpen in de buurt van het epicentrum zijn dikwijls nog grote bouwwerven.

‘Door de aardbeving zijn 1.200 gezondheidsfaciliteiten, waaronder gezondheidsposten en ziekenhuizen, zwaar verwoest of ingestort’, vertelde Vittorio me, ‘Het Ministerie van Volksgezondheid vroeg de verschillende donoren (internationale NGO’s) om in veertien districten 360 gezondheidsposten op te trekken. UNICEF kreeg de opdracht er 74 te realiseren, dit is het grootste aantal ten opzichte van de andere NGO’s.’

‘Vittorio, het is 2018! Waarom neemt het zoveel tijd in beslag om deze hulpposten te bouwen?’ vroeg ik verbaasd. ‘Wel, om een volledige reconstructie te plannen neemt het sowieso tijd in beslag. Er wordt een nationale strategie opgesteld waar de richtlijnen voor de verschillende sectoren verduidelijkt worden.’

‘UNICEF is uiteraard onmiddellijk na de aardbeving in actie getreden zodanig dat de medische diensten konden verleend worden. Ze werden ondergebracht in tijdelijke tenten of huurhuizen. Op het einde van 2015 kon de werkelijke heropbouw van start gaan. De overheid stelde een geprefabriceerde technologie voorop omdat deze naar verluidt minder tijdrovend zou zijn. Het Ministerie van Volksgezondheid wou, voornamelijk door het groot aantal prefab gebouwen die aan UNICEF toegekend werden, deel uitmaken van de inkoopprocedures (de prefab’s werden geïmporteerd uit China). Dit vertraagde het proces. Ook de grote afstanden en kwaliteit van het wegdek tot de afgelegen, vaak zeer uitdagende locaties, vertraagden het proces. Het duurt namelijk een dag om een hoofdkantoor van een district te bereiken en daar bovenop nog eens drie à vier uur om over een hobbelige, slecht berijdbare weg tot de locatie geraken.’

‘In afwachting van de komst van de prefab gebouwen wordt het land geruimd en de fundamenten gelegd. Jammer genoeg moeten we, bij twee derden van de gegeven locaties, op zoek gaan naar een alternatief.’ voegde Vittorio eraan toe, ‘Dit omdat de locatie onbetrouwbaar is doordat ze blootgesteld is aan aardverschuivingen of omdat de locatie te klein is. Hierdoor moeten we extra onderzoek uitvoeren wat opnieuw extra tijd in beslag neemt.’

‘In theorie duurt het twee à drie maanden vooraleer een hulppost opgeleverd kan worden, maar vaak neemt het dus meer tijd in beslag, dit ook door een gebrek aan arbeiders.’

‘Zijn deze prefab hulpposten wel betrouwbaar genoeg?’, vroeg ik. Vittorio stelde me gerust: ‘Ja, zeer zeker, ze komen heel dicht in de buurt van de definitieve gebouwen. Dit niet enkel door de normen waar ze moeten aan voldoen, door de gebruikte hoeveelheid isolatie en het anti-bacterieel tapijt maar ook door de omvang van het gebouw. De minimumruimte in het bevallingskwartier is dezelfde als die in de permanente gebouwen. Na verloop van tijd worden naast de prefab gebouwen de definitieve ziekenhuizen opgetrokken en zullen de prefabs geïntegreerd worden als deel van het ziekenhuis.’

Na twee uur arriveerden we op bestemming. De hulppost was al van veraf te zien en stond te schitteren in een fris groene omgeving. Terwijl Vittorio en Uddhab met de mannen van het zonnepaneel praatten, maakte ik kennis met het verplegend personeel, kreeg een rondleiding in de hulppost en zag de eerste bezoeker arriveren.

In Nepal is het ziekenhuissysteem als volgt: dorpen hebben ziekenhuizen (hulpposten) waar eerste hulp wordt toegediend en geboortes plaatsvinden. ‘Assistant midwives’ krijgen er een opleiding tot ‘SafeGuard Assistant’. Na deze training kunnen ze een geboorte tot een goed einde brengen. In een hulppost zijn er namelijk geen dokters aanwezig, daarvoor moet je naar een Primary Health Care Center (PHC) of indien ernstiger naar een Districts Hospitaal.

Elke geplaatste hulppost heeft als back up een zonnepaneel. Dit is vooropgesteld door het Ministerie van Volksgezondheid. De installatie van een paneel duurt maximaal een week. Het zonnepaneel zorgt er ook voor dat de hulppost warm water heeft.

Na een goed uur ter plaatse, stappen we opnieuw in de jeep die ons terugbrengt naar Kathmandu. Met een stevige lunch achter de kiezen wandel ik samen met Vittorio en Uddhab het Huis van de Verenigde Naties opnieuw binnen. Als dessert krijg ik een namiddag gevuld met een uiteenzetting over de verdere werking van UNICEF Nepal.

De aardbeving zorgde niet enkel voor de vernieling van ziekenhuizen ook heel wat scholen werden verwoest. 22.400 klaslokalen werden vernietigd, terwijl meer dan 32.900 gedeeltelijk werden beschadigd. UNICEF bouwde ‘Tijdelijke leercentra’. De eerste exemplaren werden opgetrokken met bamboe of alles wat op dat moment voorhanden was. Momenteel is er echter een groot project opgestart waarbij 650 transitionele leercentra worden gebouwd, dit met de hulp van de EU en andere sponsors.

Ik wou ook weten of de aardbeving een invloed had op de mensenhandel. Nepal heeft namelijk een grote geschiedenis in het verhandelen van vrouwen en in het bijzonder van jonge meisjes. Meisjes die ontvoerd en verkocht worden, die terechtkomen in buurlanden en andere Aziatische of Europese landen en er als seksslaaf in een bordeel moeten werken.

Ik sprak met Nisith Kumar Shrivastawa en Yoko Kobayashi van de Afdeling Kinderbescherming.

‘Onmiddellijk na de aardbeving hebben we 48 uur samengezeten met de Nepalese overheid. UNICEF vreesde namelijk voor een toename in mensenhandel.’ zei Nisith, ‘We hadden 84 controleposten. Deze werden verdeeld over strategische locaties, voornamelijk langs de Nepalees-Indische grens, maar ook twee à drie langs de Chinese grens en één op de internationale luchthaven.’

‘De overheid stelde voorop dat er geen enkel kind zich van de ene naar de andere plaats mocht begeven zonder het bijzijn van de ouders’, vervolgde Nisith, ‘wanneer dit toch gebeurde, werden ze gestopt door de politie. Deze werd sterk gesensibiliseerd en gemobiliseerd. Elke bus werd gecheckt, zowel de openbare als de private. Ze waren op zoek naar mogelijke incidenten. Ze checkten of mensen zich anders gedroegen.’

‘In tijden na een aardbeving zijn mensen veel kwetsbaarder’ vulde Yoko aan. ‘Huizen, families, de bron van inkomsten, alles valt uiteen. Mensen hebben onvoldoende eten, lijden honger, zitten opeengeperst in kampen, hebben familieleden verloren en hebben geen hoop meer voor de toekomst. Met andere woorden ze zitten in een psychologisch erg moeilijke situatie. We hebben voorvallen gekend waarin meisjes of vrouwen voedsel verkrijgen voor hen en hun familie in ruil voor seks. Ook zien we dat meisjes gevoeliger zijn voor mensen die langskomen en zeggen: ‘Hé, je zit in een zeer moeilijke situatie maar kijk, we hebben een mogelijke oplossing voor jou. Je kan werken in India en zo kan je geld verdienen om naar jouw familie op te sturen’. Ook ouders worden misleid met soortgelijke woorden. Kortom, we zien dat de aardbeving mensen kwetsbaarder maakt en dit kan jammer genoeg leiden tot seksueel misbruik en geweld.’

‘UNICEF werkte heel nauw samen met de Nepalese politie en regering door het verstrekken van technische en financiële steun’, voegde Nisith toe. ‘Technische ondersteuning gebeurde door het aanreiken van manieren om de illegale mensenhandel te voorkomen.’

‘UNICEF organiseerde samen met de geïmplementeerde partners (NGO’s) bewustmakingsactiviteiten om mensen te sensibiliseren. Ze werkten met lokale gemeenschappen, met leraren, met kinderclubs. Ze verstrekten basisinformatie en gaven veel trainingen op basis van hun ervaringen.’

‘Een partner waarmee we toen en nu nog steeds samenwerken is Shakti Samuha. Sunita Danuwar is één van de oprichters ervan. Als 14-jarige werd ze verhandeld naar India alwaar ze in een bordeel moest werken. Eenmaal bevrijd en terug in Nepal richtte ze, samen met de andere bevrijdde meisjes, een grote, internationaal erkende NGO op om slachtoffers van mensenhandel te helpen (in een van de volgende blogposts haar verhaal).’

‘Maar of het aantal verhandelde vrouwen en meisjes gestegen is door de aardbeving kunnen we niet expliciet zeggen’, beantwoordde Nisith mijn vraag, ‘er was een licht toenemend aantal maar er was ook een verhoogd toezicht. We hebben echter wel drie maanden onmiddellijk na de aardbeving min of meer 150 à 200 kinderen kunnen stoppen van verhandeling.’

‘150 à 200’, de getallen zinderden na in mijn hoofd. Net als de vele informatie die ik er mocht ontvangen. Met grote interesse luisterde ik naar de UNICEF-medewerkers die me te woord stonden en me een inkijk gaven in de werking van deze goed onderbouwde organisatie. Er is nog zoveel meer te vertellen en nog zoveel meer te doen! Maar een ding is zeker: alle financiële bijdragen die jullie geleverd hebben zijn goed besteed. Hartelijk dank!

—
U vindt meer informatie over de werking van UNICEF Nepal op hun website.
Je kunt nog steeds doneren, hoe klein ook, voor mijn project via deze link. Alvast bedankt!

Via deze weg wil ik ook het UNICEF-personeel bedanken dat van 22 januari een zeer interessante en memorabele dag heeft gemaakt.

—
© gif – UNICEF Nepal